حجت اله صیدی در پرونده حرفهای خود عضویت در هیأت مدیره ایران خودرو، بانک صادرات و هیأت علمیدانشگاه آزاد تهران شمال را دارد. از دانش آموختگان معروف دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی است و این روزها در کسوت مدیرعاملی شرکت سرمایهگذاری خوارزمیفعالیت دارد. شرایط اقتصادی کشور و به ویژه بازار سرمایه موجب شد به سراغ وی برویم تا دلایل وضعیت این روزها را تحلیل کند. به اعتقاد وی اقتصاد کشور به دلایل مختلف با بحران مواجه است و بازار سرمایه نیز متأثر از این بحران دچار ریزش شده است. وی پیشبینی میکند بورس با همین شرایط سال 93 را به پایان خواهد رساند، اما درعینحال به حل و فصل مشکلات خوشبین هم هست. ماحصل گفتوگوی ماهنامه بازار و سرمایه با وی از نظر میگذرد:
به نظر شما دلیل افت بازار سهام که تا حدی طولانی شده است چیست؟ آیا این وضعیت نشان از بحران دارد؟
اگر منظور شما از بحران، وجود بحران در بازار سرمایه باشد، به نظر نمیرسد که افتهای چند ماهه اخیر از بحران در بورس اوراق بهادار حکایت کند. به نظرم رفتار بورس و شاخص سهام در ماههای اخیر واکنشی طبیعی به اوضاع اقتصادی کشور است. از آنجا که بورس به مثابه یک میزان الحراره قوی عمل میکند و تابعی از وضعیت اقتصاد است، طبیعی است که شاخص سیر نزولی داشته باشد و البته این روند، تجربه جدیدی هم نیست. در دو دهه اخیر که از بازار سرمایه نسبتا بزرگتری برخوردار بوده ایم، چندین دوره افت و رکود و فترت در بازار داشته ایم که بعداً با بهبود اوضاع اقتصادی، بورس نیز واکنش مثبت نشان داده و شاخص سیر صعودی خوبی را در پیش گرفته است؛ اما اگر منظور، بحران در اقتصاد باشد، وجود آن را تا حدی تأیید میکنم.
اول این که کشور هنوز هم در شرایط رکود تورمیاست. اگرچه تلاشهای دولت برای مهار تورم و ایجاد انضباط در اقتصاد تا حدود زیادی قرین موفقیت بوده است. هنوز عدم تعادلهای جدی در بخشهایی مهم مانند مسکن، کشاورزی و غیره داریم. بودجه کشور با کسری مواجه است.
فضای سرمایهگذاری هنوز ابهامهای جدی دارد. قیمت نفت به شدت کاهش یافته است. به دلیل تحریمها، دسترسی به منابع ارزی با دشواری زیادی روبهروست.
لذا میتوان نشانههایی را از وجود بحران در بخشهای اقتصادی سراغ گرفت که البته با رویکردی که دولت یازدهم در پیش گرفته است بنده نسبت به خروج از این بحران بسیار خوش بینم. فی الجمله، عرض کنم که تا این شرایط برقرار است روند شاخص بورس نیز مثل همه بازارهای دنیا نزولی خواهد بود.
راههای خروج از شرایط فعلی را چه میدانید؟ و آیا تغییر مدیریت سازمان بورس کمکی به بهبود این روند میکند و میتواند شوک مثبت به بازار سرمایه وارد کند؟
راهکارهای کلی خروج از این شرایط ایجاد بهبود و رفع نسبی عدم تعادلهایی است که به آنها اشاره شد؛ اما راهکارهای خاص را بنده در چهار نکته خلاصه میکنم.
اول شفافسازی و سروسامان بخشیدن به فضای سرمایهگذاری است. دیگر این که، سیاستهای خصوصی سازی باید روشن تر و سپس با قوت بسیار زیاد اجرایی شود و سوم اینکه انسجام بیشتری در تیم اقتصادی دولت محترم ایجاد شود و همراهی قوای مقننه و قضائیه را در کنارش داشته باشد. نکته چهارم هم، تعیین تکلیف قطعی عامل مهمیبه نام نرخ سود سپرده است. در مورد تغییر مدیریت بورس؛ اعتقاد چندانی به تأثیر آن بر شاخص ندارم زیرا اصولاً افت این سالها چندان مرتبط با عملکرد مدیریت بورس نبوده است. اگرچه ممکن است نفس تغییر، فضا را در کوتاه مدت
متأثر سازد.
یکی از مهمترین سؤالهای این روزهای فعالان اقتصادی این است که با توجه به رکود بازار مسکن و سهام، نقدینگیهای سرگردان به کدام سو حرکت کرده است؟ برای حرکت آن به سمت بورس چه پیشنهادی دارید؟
با توجه به این که بسیاری از سهامهای موجود در بازار از نظر بنیادی توجه و جذابیت زیادی برای خرید دارند، فکر میکنم بخشی از نقدینگی همچنان در بورس فعال باشد و در مورد تک سهمهای جذاب، قدری نقدینگی بیشتر هم جذب شود. کما اینکه بازارهای ارز و سپرده بانکی هم در کوتاه مدت بخش مهمیاز نقدینگی را به خود جذب خواهند کرد.
خیلیها شرایط بازار سرمایه را متأثر از شرایط عمومیاقتصاد کشور میدانند، نظر شما چیست؟
با توجه به توضیحاتی که قبلاً عرض کردم، بنده هم با این تحلیل موافقم.
پیشبینی شما درباره وضعیت بازار سهام در سه ماهه پایان سال جاری و نیز در سال 94 چیست؟
وضعیت بازار در سه ماهه باقی مانده از سال مانند بقیه سال خواهد بود مگر این که در مذاکرات هسته ای اتفاقی بیفتد. اگر در مذاکرات اتفاق خاصی نیفتد در ماههای آغازین سال آینده نیز همین وضعیت را خواهیم داشت؛ یعنی فرصت مناسب برای توجه به برخی سهامهای بنیادی و در عین حال افت و خیز بسیار ناچیز شاخص کل؛ اما با توجه به برنامههای اصلاحی دولت در بخش مالی، فکر میکنم رشد نسبی در بورس از سه ماهه دوم سال آینده شروع شود.
کاهش قیمت نفت و افزایش قیمت دلار چه اثراتی بر بازار سرمایه خواهد داشت؟
واقعیت این است که هر دو عامل بر برخی شركتها آثار مثبت و بر برخی دیگر آثار منفی دارند. مثلاً با کاهش قیمت نفت، بهای تمام شده بعضی از شركتهای تولید کننده محصولات پتروشیمیکاهش و همزمان به دلیل افزایش قیمت ارز، ارزش ریالی محصولات صادراتی آنها افزایش مییابد، بر برخی شركتها، مانند داروسازیها هم که واردات مواد اولیه دارند ممکن است کاهش ریالی سود را به دنبال داشته باشد. بدیهی است این موارد غیر از آثار آن بر شاخصهای اقتصاد کلان است که قبلاً بحث شد.
کمیدرباره برنامههای آتی گروه سرمایهگذاری خوارزمی توضیح دهید؟ آیا باز هم افزایش سرمایه خواهید داشت؟
همانگونه که استحضار دارید ما در خوارزمییک برنامه راهبردی هفت ساله داریم که اکنون در سال دوم اجرای آن هستیم. در راستای برنامه، در حال حاضر طرح تجاری سازی نیروگاه منتظر قائم و ورود آن به بورس را پیش میبریم و همزمان شروع برنامههای عملیاتی هلدینگ معدن و توسعه فن آوری اطلاعات و همچنین سرمایهگذاریهای بانکی را داریم. در مورد افزایش سرمایه هم بله با توجه به این که از مجمع مجوز افزایش تا هزار و پانصد میلیارد تومان را گرفته ایم، انشا ا... در ماههای آتی بخش باقی مانده یعنی از هزار تا هزار و پانصد میلیارد تومان را پس از موافقت سازمان بورس اجرایی خواهیم کرد.
رسالتهای اصلی این شرکت چیست و چقدر به تحقق آنها نزدیک شده است؟
رسالتهای اصلی ما خلق ارزش برای سهامداران و کمک به توسعه کشور از طریق بازار سرمایه و طرحهای پر بازده ملی و بینالملل است و تا تخقق اهداف، فاصله زیادی داریم، اما تا اینجای کار را مثبت ارزیابی میکنم و فکر میکنم سرعتمان خیلی نامناسب نبوده است، هر چند دیگران و خبرگان باید در این مورد اظهار نظر کنند.
گروه سرمایهگذاری خوارزمیدر 6 ماه نخست سال مالی چه عملکردی داشته و چه برنامههایی در دست انجام دارد؟
شرکت سرمایهگذاری خوارزمیدر راستای تحقق اهداف عملیاتی برنامه راهبردی خود اقدام به ورود به حوزههای جدید سرمایهگذاری و بهینه سازی ترکیب سرمایهگذاریهای موجود و توسعه آنها نموده است بهنحوی که ارزش دفتری داراییهای شرکت اصلی در پایان آذر ماه سال جاری با بیش از 25 درصد رشد نسبت به پایان خرداد ماه همین سال به حدود 20 هزار میلیارد ريال افزایش یافته است. همچنین طی شش ماهه نخست سال مالی جاری، رشد 38 درصدی را در سود خالص شرکت نسبت به دوره مشابه سال مالی قبل شاهد هستیم که خود حاکی از روند پایدار رو به رشد فعالیتهای سودآوری شرکت است.
همچنین در راستای اجرای برنامه راهبردی هفتساله شرکت توسعه فعالیتهای معدنی و صنایع معدنی با تمرکز بر فلزات گرانبها، انجام برنامهریزیهای لازم برای شکلگیری هلدینگ توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی، مطالعه وبرنامهریزی برای توسعه فعالیتها در بخش برق و انرژی و نیز بررسی فرصتهای سرمایهگذاری در صنایع نفت، گاز و پتروشیمیاز مهمترین فعالیتهای گروه سرمایهگذاری خوارزمیطی شش ماهه نخست سال مالی جاری بوده است. همچنین طی یک تا دو سال آتی شاهد شکلگیری هلدینگهای تخصصی در صنایع هدف خواهیم بود.
شما پیش ازاین از یک برنامه راهبردی 7 ساله برای خوارزمیصحبت کرده بودید در صورت امکان بیشتر در خصوص آن توضیح دهید.
گروه سرمایهگذاری خوارزمیبا ترسیم چشمانداز آتی، در آذر ماه سال 1392 اقدام به تدوین و تصویب برنامه راهبردی توسعه کسب و کار خود با هدف افزایش ثروت سهامداران از طریق خلق سود پایدار و با کیفیت نمود و بر این اساس چشمانداز شرکت را یکی از 50 شرکت برتر کشور و یکی از 5 شرکت برتر هلدینگ و سرمایهگذاری ترسیم میکند. در این راستا کمک به توسعه اقتصادی کشور و افزایش کارایی بازار سرمایه از اهداف مهم گروه خوارزمیاست. در واقع کلیه شركتهای گروه با تمام توان در جهت تحقق شعار «ثروتآفرینی پایدار برای نسلها» گام برمیدارند.
از جمله اهداف عملیاتی این سند راهبردی، آن است که در سال 1399 ارزش ترازنامهای داراییهای شرکت حداقل یک درصد رقم تولید ناخالص داخلی کشور به نرخ جاری است. همچنین در سال 1399 به لطف خدا شاهد آن خواهیم بود شرکت سرمایهگذاری خوارزمیدارای بالاترین نرخ بازدهی داراییها در بین شركتهای سرمایهگذاری ایرانی است. براین اساس مهمترین حوزههای راهبردی سرمایهگذاری در گروه خوارزمیعبارتند از: صنعت بانکداری، صنعت مسکن و ساختمان، معادن و صنایع معدنی، انرژی، فناوری اطلاعات و بازار سرمایه و سایر فرصتهای پربازده.
شرکت در سال مالی جاری چقدر به اهداف مرحله ای خود در تحقق این برنامه راهبردی و بلندمدت رسیده است؟
همان طور که بیان شد تجاریسازی نیروگاه منتظر قائم از جمله اهداف عملیاتی میان مدت شرکت در چارچوب برنامه راهبردی شرکت است، بهنحویکه افزایش ضریب بهرهبرداری نیروگاه، اجرای طرح بهبود فرایند تولید و سودآوری نیروگاه در حال انجام است. با عنایت الهی برنامهریزی کردهایم تا در بلندمدت ظرفیت تولید برق نیروگاه منتظر قائم را جهت ارتقای سهم بازار این نیروگاه از حدود 2.5 درصد به 10 درصد تولید برق کشور افزایش دهیم.
از سویی گسترش فعالیت هلدینگ توسعه معادن صدر جهان با توجه به اتمام فاز مطالعات و برنامهریزیهای صورت گرفته جهت آغاز فعالیتهای اجرایی از جمله انتخاب معادن و حوزههای سرمایهگذاری، تحقق برنامههای توسعهای در صنعت IT از طریق تغییر ساختار آن در قالب هلدینگ فناوری اطلاعات، تحکیم موقعیت در صنعت بانکداری به واسطه توسعه مالکیت در سهام بانکهای بزرگ و پر پتانسیل کشور، افزایش بهرهوری بنگاههای گروه و بهبود کیفیت سود آنها و از همه مهمتر، ارتقاء نقش گروه در بازار سرمایه از مهمترین اقدامات انجام شده در راستای تحقق اهداف برنامه مذکور بوده است.
ارزش داراییهای این شرکت چه میزان است؟ علت فاصله قیمت سهم با (NAV) چیست؟
براساس برآورد کلی کارشناسی، خالص ارزش داراییهای شرکت در حال حاضر بیش از 23 هزار میلیارد ريال برآورد میشود؛ که در شرایط فعلی اقتصاد کشور به واسطه متغیرهای کلان اقتصاد جهانی و ملی کمتر از ارزش ذاتی سهام است و این امر موضوعی منطقی از منظر سرمایهگذاران در بازار سهام است.
به این ترتیب در شرایط فعلی شاهد اقبال کمتر سرمایهگذاران به بازار سرمایه تحت تأثیر ابهاماتی در چشمانداز متغیرهای اقتصادی کشور از جمله رشد اقتصادی، تورم، بودجه دولت، قیمت نفت و نرخ ارز میباشیم.
شرکت شما یکی از مجموعههای فعال در بازار سرمایه محسوب میشود استراتژیهای شما دراین بازار چیست؟
در هر اقتصادی مهمترین بازارهای سرمایهگذاری عبارت از بازارهای اوراق بهادار، بازار داراییهای فیزیکی از جمله املاک و مستغلات و طلا، بازار ارز و بازار پول میباشد.
بروز عواملی چون ابهام در خصوص رشد اقتصاد جهانی، وضعیت ناپایدار رشد در کشورهای در حال توسعه و اروپا، نگرانی در خصوص چشمانداز قیمت انرژی (نفت) و تقاضای محصولات فلزی و کشاورزی و نیز متغیرهای بازار پول، تحولات سیاسی و پیامدهای مذاکرات هستهای ایجاب میکند تا افق سرمایهگذاری سهامداران در بلندمدت، با رویکرد تحمل نوسانات ذاتی بازار سهام بهعنوان استراتژی مناسب سرمایهگذاری در شرایط کنونی مد نظر قرار گیرد. سودآوری پایدار گروه سرمایهگذاری خوارزمیتوأم با روند رشد مناسب سودآوری بهواسطه برنامههای توسعهای گروه، چشمانداز مطلوبی را برای سرمایهگذاران درافق میان مدت و بلندمدت در راستای اجرای اهداف عملیاتی خوارزمیفراهم میآورد. لذا باتوجه به برنامههای در حال انجام، بیشک سهامداران بلندمدت خوارزمیاز بازدهی مطلوب و ثروتآفرینی پایدار بهرهمند میگردند.