مسکن؛ کالای سرمایه ای نه مصرفی؛

مسکن موتور پیشران اقتصاد است. این گفته بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران اقتصادی کشور است سالانه حدود ۸۰۰ هزار ازدواج در کشور به ثبت می رسد و یا محاسبه این که برخی افراد در خانوارها هم قبل از ازدواج قصد مستقل بودن را دارنده سالانه حدود یک میلیون تقاضا راهی بازار مسکن می شود. این در حالی است که در طول سال های گذشته به زحمت ساخت مسکن به تعداد ۴۰۰ هزار واحد رسید و مهم ترین دلیل گرانی این کالا مولفه كاهش عرضه والد در کشورهای پیشرفته زمانی که اقتصاد با مشکل روبه رو می شود و تقلا پایین می آینده به صورت پیش بینی شده پروژه های ساخت مسکن را کلید می کنند تا بتوانند از این صنعت در اقتصاد خود بهره ببرند. این فرصت اکنون در ایران فراهم است و کافی است سیاست های دولت به سمت ساخت و عرضه مسکن پیش برود مسکن بیش از هزار صنعت را با خود درگیر می کند و تأثیر زیادی در بحث اشتغال دارد تا چند سال پیش تسهیلات مسکن ۵۰ تا ۷۰ درصد مبلع یک واحد مسکونی را تشکیل می داد و امروز همان مبلغ به

حست ۲۰ درصد قیمت کل را تشکیل می دهد. به همین منظور سیاست های جدیدی اعمال شد تا وقيم تسهیلات افزایش باید و دوباره مردم بتوانند خانه دار شوند. در دولت یازدهم تسهیلات مسکن یکم جوانان رونمایی شد که افراد باید ۴۰ میلیون تومان را یک سال نزد بانک فرار می دادند و پس از ۱۲ ماه به میزان دو برای تسهیلات با نوح هشت در حد می گرفتند به دلیل طولانی بودن زمان دریافت استقبال زیادی از این طرح نشد مسئولان کشور سراغ عطر جهانی دیگر رفتند و تسهيلات زوجین را مطرح کردند اکنون تا ۲۴۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن به زوجین داد می‌شود. اما باید توجه داشت که هر کسی توان باز پرداخت تسهیلات را ندارد و ماهانه حدود سه میلیون تومان باید قسط آن را پر از شد. پس از آن طرح اقدام عملی مطرح شد که با استقبال زیادی همراه بود. طرح اقدام ملی تقریبا مشابه مسکن مهر اما با سازوکاری جدید است. به عقیده کارشناسان هر طرحی برای رونق بازار مسکن می تواند به اقتصاد کمک کنند و نامش خیلی مهم نیست از این رو دولت دوازدهم با رویکردی متفاوت طرح اقدام ملی در رونمایی کرد و افرادی که فاقد مسکن در ۱۲ سال گذشته بودند. می توانند از آن بهره مند شوند. با همه این طرح هایی که اعلام شد، باید دید در سال آینده بازار مسکن چه وضعیتی خواهد داشت؟ در کشور با کسری چهار میلیون واحد مسکونی مواجهیم و به همین میزان انباشت تقاضا وجود دارد ۴۰۰ هزار واحد طرح اقدام ملی مسکن در واقع ۱۰ درصد نیاز بازار مسکن است یعنی عملا ۹۰ درصد متقاضیان با این شرایط صاحب مسکن نمی شوند. در ابتدای پروژه  سر وقتی فراخوان داده شد ۴ میلیون نفر به عنوان مقامی در سامانه ثبت نام کردند. زمانی که اعلام شد آورده متقاضیان باید یک میلیون تومان باشد، یک میلیون نفر انصراف دادند. وقتی که مکان ها مشخص شده ریزش دیگری صورت گرفت. در حال حاضر نیز در سامانه مسکن ملی متناسب با ظرفیت وزارت خانه ثبت نام شده و هنوز مشخصی نیست باید ۳۰ درصد پیش پرداخت بدهند که ۳۰ درصد یک واحد ۷۵ متری حدود ۷۰ میلیون تومان می شود. باید دید مردم می توانند این مبالغ را تأمین کنند یا خیر. در حال حاضر واحد مسکونی آماده هم وجود دارد که مردم بتوانند بخرند، اما نمی توانند اقدام کنند و احتمال ریزش وجود دارد. از این رو با کارشناسان بازار مسکن به گفت و گو نشستیم که نظرات آنها را در ادامه می خوانید.

برای مسکن برنامه ویژه داریم

محمود محمودزاده معاون مسکن وزارت راه و شهرسازی به  وخارزم گفت: «ما می دانیم که مسکن به عنوان پیشران اقتصادی کشور است و برنامه هایی برای این بخش بسیار مهم داریم. او با بیان این که صنعت ساختمان نیازمند یک برنامه ریزی جامع و کامل است ادامه داد: هدف ما ساخت خانه نیست، بلکه خانه دار کردن افرادی است که نیازمند مسکن هستند و به عنوان مصرف کننده واقعی می توان از آنها یاد کرد. اخیرا طرحی در وزارت راه و شهرسازی مطرح شده تحت عنوان طرح جامع مدیریت مسکن، که امیدواریم در سطح عالی آن را پیش ببریم معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که برخی سوداگران بال هایی به بازار می دهند تا سود خود را تضمین کننده تاکید کرد: مردم نباید در هیجانات وارد بازار شوند یکی از اهداف سوداگران افزایش نرخ به منظور سود بیشتر است و مردم متاسفانه هر بار وارد بازار می شوند و آن ها به هدفشان می رسد. در این شرایط مردم گلایه می کنند که یک کالا چرا باید با قیمت بالاتر عرضه شود. در حالی که اگر در زمان گرانی مردم وارد بازار شوند، وضعیت به حالت قبل باز می گردد محمودزاده به طرح جامع مدیریت مسکن اشاره کرد و ادامه داد: سعی داریم مجموعه دولت به عنوان بخشی اجرایی مجلس به عنوان قانون گذار، قوه قضاییه به عنوان ناظر، بخش خصوصی و تامین کنندگان منابع مالی و مصالح ساختمانی و بیمه در این طرح حضور داشته باشند تا یک

کار بی نقص را شاهد باشیم هر کدام از این بخش ها حدود وظایف و اختیارانشان پازل با نقشه راه طرح تعیین می شود. به گفته او، اگر این طرح اجرا شود تولید مسکن کوتاه مدت نخواهد بود و یک  سیستم ادامه دار را شاهد هستیم کار بزرگ برنامه ریزی و زحمت زیادی هم دارد. از این رو در تلاش هستیم تأییدیه های لازم را برای اجرای این طرح بزرگی انجام دهیم تا اقتصاد را از رکود نجات دهیم معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با بیان این که ما به دنبال آن هستیم که سود تنهایی را مصرف کنندگان واقعی مسکن ببرند، گفت: در طرح ملی مسکن با اقتباس از همین تئوری به دنبال تولید مستمر مسکن هستیم و این گونه نیست که بگوییم تعداد ۴۰۰ هزار واحد ساخته  و تمام شد بلکه در این طرح شش بخشي خصوصی به طور  مستمر در حال پر رنگ تر شدن است و انتظار این است که بخش خصوصی هم نقش جامعی را ایفا کند محمودزاده به تفاهم نامه با ارگان‌ها و دستگاههای دولتی برای ساخت مسکن اشاره کرد و گفت: اخیرا با وزارت آموزش و پرورش قندانی انجام شده و حدود ۲۰۰ هکتار زمین معرفی کردند و ما هم برنامه ساخت ۱۷۰ هزار واحد مسکونی برای فرهنگیان با همکاری این وزارتخانه را داریم البته زمین هایی هم که وزارت دفاع می تواند معرفی کند، شناسایی شده است در تفاهم‌نامه‌ای ای هم که با وزارت تعاون۔ کار و رفاه اجتماعی داشتیم. قرار شد زمین از آن ها معرفی شود و وزارت راه و شپی سازی نیز امکانات خود را در اختیار آن ها قرار دهد.

سال آینده همه چیز ثابت است

 حسام عقبایی، نایب رئیس اتحادیه املاک تهران، در گفت و گویی که با وخارزم داشت، به بررسی بازار مسکن پرداخت و گفت آمال مكن وضعیت مطلوبی نداشت. به دلیل تغییر در سیاست های اقتصادی اولین بازاری که از بخش تفاصا حذف می شد، ممکن بود. در حالی که سیاستها باید به گونه ای باشد که تقاضای بخش مسکن افزایش یابد با این حال، معرفی برخی طرح ها در شش ماه دوم سال ۹۸ باعث شد نگاهمان به این بخش انتقال را برای سال آینده مثبت باشد او با اشاره به اینکه تا پاییز سال آینده رکود قیر تورمی بور بازار مسکن حاکم است گفت: نیمه اول سال شاهد رکود تورمی در بازار بودیم که باعت كات معاملات ملک شد نیمه دوم سال عمر گود غیرتورمی در بلوار اتفاق افتاد که در این بخش قیمت ها تابت ماند، اما به دلیل کاهشی قدرت

خرید مردم باز هم شاهد کاهن معاملات کی بودیم افزایش قیمت بیرو به این کالای سرمایه ای در نیمه اول سال دلیلی بود تا خانوارهای با درآمد ثابت برنامه ریزی نان برای خانه دار شدن بر هم بخورد، اما امیدواریم سیاست های جديد راهی  برای ‌خانه‌دار شدن مردم باشد.

 عقبایی ادامه داد: نقدشوندگی مسکن طول می کشد. به همین دلیل سیاست هایی که اتخاذ می شود. دیرتر در بازار مسکن تاثیر می گذارد. از این رو در شش ماه اول سال ۹۹ میزان معاملات رشد چشمگیری نخواهد داشت و قیمت ها با ثبات نسبی همراه خواهد بود به گفته این کارشناس مسکن، اگر سیاست های اقتصادی کشور به سمتی هدایت شود که بتواند بافت رونق مسکن شود. هم بازار سرمایه از آن متنع خواهد شد و هم هزاران شغل ایجاد می شود. مسکن به صورت مستقیم و غیرمستقیم حدود هزار شغل را درگیر می کنند و اگر نقدینگی بازار به این سمت هدایت شود. هم اشتغال ایجاد خواهد شد و هم مسکن از یک کالای سرمایه ای به یک کالای مصرفی تبدیل می شود او با بیان این که تقاضای بالقوه ای برای خرید خانه در سطح کشور وجود دارد که از توان کافی برخوردار نیست، گفت: با توجه به افت شدید توان حریت طرق تقانا و معاملات مسکن باید زمان بازپرداخت تسهیلات افزایش پاید. در سال ۹۷ که فعالیت سوداگرانه در بازار ایش یافت قیمت مسکن رشد به برابری را تجربه کرد. اما این افزایش قیمت باعث نشد سرمایه گذاران بیشتری وارد این حوزه شوند کاهش قدرت خرید مردم بسیاری از پیمانکاران را به حاشیه راند تا اوضاع تثبیت شود.

 محمد حسین اکبری- فصلنامه وخارزم- بهار 99