دکتر حجت اله صیدی

مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری خوارزمی(سهامی عام)

در هوای دل‌پذیر بهمن، جوانه‌های برنامة راهبردی 7 سالة گروه خوارزمی سربر می‌آورند و نوید بهاری شکوفا و پربار را برای گروه سر می‌دهند. در ماه‌های آغازین از سال سوم برنامه، شرکتی که با ماموریت بزرگ ثروت‌آفرینی پایدار برای نسل‌ها پای در مسیر دشوار و ناهموار توسعه نهاد و رشد مستمر را هدف خود قرار داد، وارد جرگة 100 شرکت برتر ایران در رتبه‌بندی سازمان مدیریت صنعتی (IMI-100) شد که مرجع رسمی رتبه‌بندی شرکت‌ها و معتبرترین آن‌هاست و در جهشی چشم‌گیر،‌ از رتبة یکصدوهفتم در سال گذشته، به جایگاه هفتادویکم رسید که از این منظر،‌ در زمرة 10 شرکت پیش‌رو قرار گرفت. این موفقیت بزرگ - که دست‌یابی به آن را بیش و پیش از همه باید به سهام‌داران ارجمند، کارکنان خستگی‌ناپذیر و تمامی ذی‌نفعان راهبردی گروه تبریک گفت ـ  علاوه بر فضل الهی و یاری بی‌حدوحصرش، دو دلیل عمده دارد؛ برنامۀ محوری در گروه خوارزمی و جدیت در اجرای برنامه.

     سال‌هایی که بر اقتصاد کشور گذشت، سال‌هایی به‌غایت دشوار و نفس‌گیر بود که از همه مهم‌تر، رکود بنگاه‌ها، تنگنای مالی و عدم تعادل‌های جدی، موجب افت بسیاری از شاخص‌ها، ازجمله شاخص‌های سودآوری، عملکرد و بورس اوراق بهادار بود که تمامی بنگاه‌ها را تحت تاثیر قرار داد. اگرچه این وضعیت دشوار، موجب عدم دسترسی شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی به برخی از اهداف تعیین‌شده در برنامة راهبردی شد، اما باید باور داشت که اگر برنامة راهبردی نبود و مسیر پیش روی تاریک و مبهم جلوه می‌کرد و از این روی، گروه با گام‌هایی حیران و متزلزل و متغیر، مسیر نادرستی را طی می‌کرد، تا این میزان از موفقیت نیز به دست نمی‌آمد. همان‌گونه که در تمامی بازارها به‌خوبی می‌توان دید، نداشتن برنامه، احتمال مخاطره و ریسک را به‌شدت بالا می‌برد و از این نظر، عدم برنامۀ محوری می‌توانست در وضعیت‌های ویژة تصمیم‌گیری، مدیران گروه را به اتخاذ تصمیم‌هایی اشتباه رهنمون کند که گاه جبران آن سال‌ها زمان می‌برد. اگر اکنون،‌ با تمام کاهشی که در بسیاری از سبد‌های سهام رخ داده، ارزش خالص دارایی‌های خوارزمی، هم‌چنان رقم قابل قبول و مناسبی است، باید ریشه‌اش را در برنامۀ محوری جست. اکنون، بعد از گذشت سه سال، با تمامی رسیدن‌ها و نرسیدن‌هایی که در گروه بوده است، هنوز نمی‌توان نشانه‌ای از این‌که باید از صنعتی خاص خارج شد، یا ازجمله صنایع برتر و مزیت‌دار کشور چیزی را به ترکیب سرمایه‌گذاری اضافه کرد، یافت نمی‌شود. تنها دو صنعت مزیت‌دار در مقیاس بزرگ وجود داشت، که در ابتدای برنامه، جایگاهی را در ترکیب سرمایه‌گذاری‌های گروه به خود اختصاص نداده بودند، که با اتکال به خدای توانا، در هر دو زمینه، حرکت‌های جدی شروع و گام‌های اساسی برداشته شد که عبارت‌اند از: معدن و نفت، گاز و پتروشیمی، که البته به دلیل ماهیت بلندمدتشان، ثمردهی اساسی خود را از سال نودوهفت به نمایش خواهند گذاشت، اگرچه در سال جاری نیز عملیات سودآوری را - ولو در مقیاس کوچک - آغاز کرده‌اند. همگان می‌دانند که در گروه سرمایه‌گذاری خوارزمی، مهم‌ترین سند بالادستی، برنامة راهبردی 7 ساله است و از این روی محور تمامی تصمیم‌گیری‌ها و رفتارهاست.

     تردیدی نیست که تدوین برنامه و رونمایی از آن، به‌تنهایی موفقیت در رشد هیچ شرکتی را تضمین نمی‌کند. شرط مهم و کافی موفقیت در این مسیر، جدیت در اجرای برنامه است که البته دشوارترین بخش است. در این مرحله است که موانع درون‌سازمانی و برون‌سازمانی رخ می‌نمایند که گاهی فقط یکی از آن‌ها کافی است تا انسان را از مسیر برگرداند یا از پای دراندازد. از این روی،‌ وجود ایمان و امید و ارادة جدی برای پیش رفتن در مسیر و از راه برداشتن مانع‌های ریز و درشت است که می‌تواند نوید موفقیت دهد. مهم‌ترین رکن این بخش، نیروی انسانی صلاحیت‌دار و توانمند است که می‌تواند موفقیت یا شکست برنامه را به دنبال داشته باشد. گروه خوارزمی، با بدنه‌ای قوی از نیروی انسانی، اعم از رده‌های کارشناسی و مدیریتی، پای در مسیر اجرای برنامه گذاشت و اگرچه به گفتة حافظ شیراز، هر دم از نو غمی آمد به مبارک بادش و هر روز با مساله‌ای جدید در محیط اقتصادی و سیاسی روبه‌رو شد، اما توانست سربلند از این آزمون بیرون آید و انگیزه‌ای دوچندان پیدا کند تا نیمة خالی لیوان را نیز پر کند. هنگامی که اقتصاد با مسائل ریز و درشت طاقت‌فرسا دست به گریبان است، جدیت در اجرای برنامه، توانی دوچندان لازم دارد، درست مانند کسی که برخلاف جریان رود شنا می‌کند، یا در توفان پیش می‌رود. در چنین مسیری باید خستگی نشناخت و درنگ نکرد و عرق‌ریزان روح و جسم را شرط لازم رسیدن به مقصد دانست. از این روی باید از تمامی مدیران و کارکنان شریف و گران‌قدر تمامی شرکت‌های گروه خوارزمی سپاس‌گزار بود، که از هیچ تلاشی دریغ نکردند.

       اگر در درون خوارزمی، مدیران و کارکنان ارجمند گروه توانسته‌اند با تسلطی بی‌نظیر بر عوامل قابل کنترل، اهداف ثروت‌آفرینی پایدار را محقق سازند که از آن جمله است افزایش ارزش دارایی‌های گروه و سود خالص آن و حتی سود تقسیمی در سال‌های اخیر، اما عوامل خارج از کنترل، گاهی ناکامی‌هایی را  در بیرون از گروه به بار آورده که اگرچه از این باب مسئولیتی قانونی، حرفه‌ای یا حتی عرفی نمی‌تواند به‌طور مستقیم متوجه سرمایه‌های انسانی گروه باشد، ولی به دلیل قرار داشتن این مدیران و کارکنان در خط اول فعالیت‌های گروه، آنان را مخاطب معترضان به مواردی مهم مانند قیمت سهام قرار داده است. وضعیت کلان اقتصاد، نوسان‌های مستمر شاخص، حاکم شدن نگاه بسیار کوتاه‌مدت در بین بازیگران بازار سرمایه و چرخش قابل توجه نگاه‌ها از عوامل بنیادی به عوامل تکنیکی و به‌ویژه آن‌چه در ماه‌های اخیر در نظام بانکی و سودآوری آن رخ داد،  از یک سو و نقدشوندگی سهام وخارزم و حجم بالای سهام شناور شرکت و بنابراین معاملة سهام با قیمتی در حدود نصف ارزش خالص دارایی‌ها، مانع از آن شده تا شهد شیرین این موفقیت‌های چشمگیر در کام سهام‌داران حقیقی گران‌قدر پایدار بماند. با این همه، مدیران و کارکنان گروه خوارزمی، بر این باورند که حتی برای فائق آمدن بر این وضعیت باید بیش از پیش در مسیر برنامه تلاش کرد تا جوانه‌ها یک یک سر از خاک برآرند و نهال تنومند خوارزمی به بار سنگین بنشیند. دور نیست که میوة صبر و تلاش و امید، با بهره‌برداری از معادن طلای غنی صدر جهان، افزایش راندمان و سودآوری نیروگاه منتظر قائم، به بار نشستن طرح  نیروگاه‌های مقیاس کوچک در نیروپارسه، افزایش فروش و سود سینادارو، ورود به عرصه‌های جدید فناوری اطلاعات و فعالیت‌های اساسی نفت و گاز و پتروشیمی و اصلاحات به عمل آمده در بخش ساختمان، به چشم بیاید و قابل برداشت شود. مانند هر کار بزرگ دیگری، موفقیت در این راه تلاش درون خوارزمی را می‌خواهد و حمایت برون آن را.