نماگر بورس تهران در حالی معاملات دیروز خود را با رشد ناچیز 11 واحدی به پایان رساند که مشارکت حقوقی‌ها و ورود نقدینگی توسط این معامله‌گران خودنمایی می‌کرد و بازار سهام شاهد تغییر مالکیت 15 میلیارد تومانی به نفع معامله‌گران حقوقی بود. بر این اساس طی دو هفته اخیر، خالص خرید حقوقی‌ها به حدود 100 میلیارد تومان رسیده است. رقمی که تقریبا معادل یک روز کامل معاملاتی طی مدت اخیر است. به‌نظر می‌رسد حقوقی‌ها با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال با توجه به انتظارات مثبت از سال 96 و همچنین پیش‌بینی رشد نقدینگی، در صدد آرایش جدید پرتفوی خود بوده و برای آغاز سال جدید آماده می‌شوند؛ بنابراین بخشی از خرید این دسته از معامله‌گران را می‌توان به ارزندگی سهام با توجه به رسیدن نسبت قیمت به درآمد (P/ E) بازار به زیر 7 مرتبه مرتبط دانست. در عین حال به‌نظر می‌رسد بخشی از حقوقی‌ها در تلاش هستند تا با افزایش فعالیت به‌گونه‌ای از سهام زیرمجموعه خود حمایت کنند. در سمت دیگر اما، تداوم تردیدها در پایداری قیمت جهانی کالاها در سطوح کنونی و هراس حقیقی‌ها پس از ریزش‌های اخیر قیمت‌ها موجب شده تا معامله‌گران حقیقی با احتیاط بیشتری وارد گردونه معاملات شوند و عموما فروشنده بمانند.

نماگر بورس تهران روز گذشته نیز به روند کم‌نوسان خود ادامه داد و با رشد ناچیز 11 واحدی در سطح 76 هزار و 800 واحدی قرار گرفت. مشارکت قابل توجه حقوقی‌ها و ورود نقدینگی توسط این معامله‌گران را می‌توان مهم‌ترین دلیل رشد هر‌چند کمرنگ نماگر بازار سهام تلقی کرد. به نظر می‌رسد حقوقی‌ها با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال تغییر چهره داده و درصدد آرایش جدید پرتفوی خود بوده و خود را برای آغاز سال جدید آماده می‌کنند. در این میان بخشی از خرید این معامله‌گران را می‌توان ناشی از ارزندگی سهام با توجه به رسیدن P/ E بازار به زیر 7 واحد قلمداد کرد. حمایت از بازار سهام نیز دیگر عامل تغییر رویکرد این معامله‌گران در خرید سهام است.

افزایش فعالیت حقوقی‌ها با دو رویکرد

همان‌طور که اشاره شد روز گذشته رشد شاخص کل بورس تهران تحت تاثیر خرید معامله‌گران حقوقی رقم خورد. به‌طوری که خالص خرید حقوقی‌ها در بازار دیروز حدود 15 میلیارد تومان بود. نگاهی به معاملات نمادها با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص نیز به خوبی نشان‌دهنده حضور فعال این معامله‌گران است. بر این اساس9 نماد با بیشترین تاثیر مثبت بر نماگر بازار سهام همگی با استقبال سهامداران حقوقی در قسمت خرید روبه‌رو‌ بودند. بر این اساس نمادهای «شخارک»، «وصندوق»، «فخوز»، «فملی»، «فولاد» و «حکشتی» (با مشارکت بیش از 90 درصدی حقوقی‌ها در خرید سهام) و «وغدیر»، «رمپنا» و «همراه» (با مشارکت 60 تا 80 درصدی نهادهای حقوقی) در مجموع شاخص کل را 182 واحد ارتقا دادند. در مقابل اما نماد معاملاتی شرکت‌های پالایش نفت تهران، بانک ملت، مخابرات ایران، بانک تجارت و ملی صنایع مس ایران رشد مذکور را به‌طور کامل خنثی کردند.

بررسی نشان می‌دهد خرید معامله‌گران حقوقی در روزهای اخیر قابل توجه بوده است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان‌دهنده حضور فعال بازیگران حقوقی در سمت خرید در تمامی روزهای معاملاتی هفته جاری رقم خورده است به‌طوری که در 4 روز معاملاتی اخیر بازار سهام شاهد تغییر مالکیت 53 میلیارد تومانی از سمت حقیقی به حقوقی بوده است. به نظر می‌رسد حقوقی‌ها با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال درصدد آرایش جدید پرتفوی خود هستند و خود را برای آغاز سال جدید آماده می‌کنند. بخشی از خرید این دسته از معامله‌گران را نیز می‌توان به ارزندگی سهام با توجه به رسیدن P/ E بازار به زیر 7 واحد ارتباط داد. در این میان ریزش‌های اخیر قیمت سهام بر هراس حقیقی‌ها افزوده است تا این معامله‌گران با احتیاط بیشتری وارد گردونه معاملات بازار شوند. فردین آقابزرگی، مدیرعامل کارگزاری بانک آینده نیز در این خصوص با تاکید بر افزایش فعالیت حقوقی‌ها در روزهای پایانی سال به «دنیای اقتصاد» گفت: معامله‌گران حقوقی عمدتا سرمایه‌گذاری خود را روی دید میان‌مدت و بلندمدت متمرکز می‌کنند. بر این اساس با توجه به انتظارات سال 96 و همچنین پیش‌بینی رشد نقدینگی این رفتار حقوقی‌ها معقولانه به نظر می‌رسد.این کارشناس بازار سهام تصریح کرد: اغلب معامله‌گران حقوقی نیز در تعامل با سایر نهادها در تلاش‌ هستند تا با افزایش فعالیت خود به‌گونه‌ای از حجم و ارزش معاملات حمایت کنند. بر این اساس تغییر رفتار این دسته از معامله‌گران و افزایش خرید سهام توسط حقوقی‌ها را می‌توان به دو عامل حمایت از بازار و همچنین چینش پرتفو بر اساس انتظارات سال 96 ارتباط داد.

بازارهای جهانی، همچنان پرتردید

تداوم تردیدها در پایداری قیمت جهانی کالاها در سطح کنونی با نگرانی از اقتصاد چین و چشم‌انداز رشد شاخص دلار در کنار افت نرخ دلار از جمله عوامل تقویت احتیاط در معامله‌گران بازار سهام است. دیروز با تقویت هر چه بیشتر احتمال رشد نرخ بهره آمریکا در نشست آتی فدرال رزرو، شاخص دلار با رشد همراه شد (شاخص دلار در یک ماه گذشته رشد 2 درصدی را تجربه کرده است). این امر عاملی برای کاهش قیمت فلزات اساسی در بازارهای جهانی شد. در این میان اما ادامه برخی تنش‌ها در بخش عرضه از جمله تداوم اعتصاب 26روزه کارگران در بزرگ‌ترین‌ معدن مس (معدن مس اسکوندیدا شیلی سالانه 927 هزار تن مس تولید کرده و به تنهایی 5 درصد از مس جهان را به بازار مصرف روانه می‌کند)، ادامه اعتصاب یک‌ماهه شرکت روی نوراندا کانادا و همچنین فشار دولت چین برای توقف تولید کارخانه‌های زغال‌سنگ، فولاد، آلومینیوم و کود در راستای مقابله با آلودگی هوا همچنان در نقش حامی قیمت‌های جهانی ظاهر می‌شود. در عین حال اقدام دولت چین در کاهش هدف رشد اقتصادی از 7/ 6 درصد سال قبل به 5/ 6 درصد در سال 2017 به همراه کاهش کسری بودجه این کشور از 8/ 3 درصد سال گذشته به 3 درصد در سال 2017 باعث شد تا نگرانی از اعمال سیاست‌های انقباضی بانکی چین افزایش یافته و عامل افت تقاضا شود. این امر روز گذشته به افت قیمت‌ها در بازار دیروز انجامید. بر این اساس مس در معاملات روز گذشته 7/ 0 درصد افت کرد و در سطح 5800 دلار در هر تن قرار گرفت. روی نیز افت بیش از یک درصدی را تجربه کرد و 2700 دلار در هر تن معامله شد. آلومینیوم و سرب نیز دیروز به ترتیب با افت 6/ 0 و 9/ 0 درصدی مواجه شدند. قیمت سنگ آهن نیز دیروز به زیر سطح 90 دلاری رسید. (قیمت‌ها تا زمان تنظیم این گزارش رصد شده‌اند.) بر این اساس دیروز به دنبال افت قیمت فلزات اساسی در بازارهای جهانی شاهد واکنش منفی معامله‌گران به خصوص در نمادهای زیرمجموعه گروه روی بودیم.

سیگنال منفی غیرشفاف‌ها به بازار سهام

عدم شفافیت در میان نمادهای بورسی از جمله مواردی است که ارسال‌کننده سیگنال‌های منفی به سهامداران به حساب می‌آید. در این میان می‌توان به نماد معاملاتی دو شرکت «شتران» و «وبملت» اشاره کرد. نمادهایی که به دنبال ارائه صورت‌های مالی پرابهام از جمله عدم تعیین تکلیف بدهی‌های دولت مورد توجه سهامداران قرار نمی‌گیرند و عامل فشار بر بازار محسوب می‌شوند. روز گذشته «شتران» پس از رشد قابل توجه در روز بازگشایی، با شناسایی سود میان معامله‌گران و با احتمال تغییر سودآوری به دلیل نرخ‌گذاری دستوری محصولات و مواد اولیه بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص داشت. «وبملت» نیز با توجه به ابهام در وضعیت بانک‌ها و شناسایی زیان انباشته در گزارش‌های مالی پیشین، دومین نماد اثر‌گذار بر افت شاخص بود؛ به‌طوری که این دو نماد در مجموع با تاثیر 86 واحدی خود مانع از رشد بیشتر نماگر بورس تهران شدند.

نگاهی به گزارش‌های منتشر شده از سوی دو شرکت بورسی روی سامانه کدال خالی از لطف نیست. پالایش نفت تهران در حالی روز گذشته اولین پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به اسفند 96 را به‌صورت حسابرسی شده روی سامانه کدال قرار داد که سود هر سهم خود را با سرمایه 16 هزار میلیارد ریالی از 349ریال در سال 95 به 304 ریال کاهش داد و با تعدیل منفی 13درصدی مواجه شد. پیش از این «شتران» در گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم مالی منتهی به اسفند 95 بر اساس عملکرد واقعی 9 ماهه (حسابرسی نشده)، سود هر سهم خود را 349 ریال اعلام کرده بود که در مقایسه با سود هر سهم گزارش پیشین (180 ریال) تعدیل مثبت 94‌درصدی را تجربه کرده بود.روزهای پایانی بهمن ماه نیز در حالی مصادف با اعلام پیش‌بینی اولیه بانک ملت برای سال 96 شد که طی این گزارش سود هر سهم «وبملت» برای سال مالی منتهی به اسفند 96 با سرمایه 50 هزار میلیارد ریالی، مبلغ 133 ریال به‌طور خالص پس از کسر مالیات اعلام شد. این در حالی است که براساس آخرین پیش‌بینی سال مالی 95 این شرکت سود هر سهم «وبملت» به ازای هر سهم 102 ریال اعلام شده بود که نشان از تعدیل مثبت 30 درصدی این بانک دارد.

نگاهی به آمار معاملات

نماگر بورس تهران معاملات روز سه‌شنبه را با رشد ناچیز 11 واحدی به پایان رساند و در عدد 76هزار و 800 واحدی قرار گرفت. رشد 01/ 0 درصدی شاخص کل بورس تهران در حالی رقم خورد که شاخص کل هم وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) افت 2/ 0 درصدی را تجربه کرد. موضوعی که نشان از افزایش نقش نمادهای بزرگ در رشد شاخص دارد. بورس تهران در پایان معاملات روز سه‌شنبه (با کسر معاملات بلوکی و اوراق مشارکت) شاهد دادوستد 541 میلیون سهمی در بیش از 50 هزار نوبت معاملاتی بود تا ارزش کل معاملات خرد این روز بازار سهام به 135 میلیارد تومان بالغ شود. معاملات مثبت در نماد معاملاتی شرکت‌های سایپا، سرمایه‌گذاری غدیر و پتروشیمی خارک سبب شد تا شاخص کل بورس در مسیر صعودی قرار گیرد. در مقابل معاملات منفی در نمادهای «شتران»، «وبملت» و «اخابر» مانع از رشد بیشتر این نماگر شد. عنوان بیشترین افزایش قیمت در این روز به ترتیب به نام نماد معاملاتی شرکت‌های موتورسازان تراکتورسازی ایران، گسترش صنایع و خدمات کشاورزی، صنایع شیمیایی فارس، حمل و نقل بین‌المللی خلیج‌فارس و سرمایه‌گذاری پردیس ثبت شد. در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های پالایش نفت تهران، لیزینگ صنعت و معدن، لیزینگ ایران و فیبر ایران بیشترین کاهش قیمت سه‌شنبه بورس را به خود دیدند.

همچنین روز گذشته سهامداران برای خرید اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، کشت و صنعت پیاذر، صندوق درآمد ثابت امین یکم فردا، صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت کیان و اوراق صکوک مرابحه سایپا طولانی‌ترین صف‌های خرید را به ثبت رساندند. از سوی دیگر خروج گروهی از سهامداران از اوراق صکوک بناگستر کرانه، پالایش نفت تهران، فولاد خوزستان و صندوق سرمایه‌گذاری پارند پایدار سپهر باعث شد تا سنگین‌ترین صف‌های فروش در این نمادها شکل گیرد.همچنین سهامداران گروه مپنا بیشترین ارزش معاملات بازار روز سه‌شنبه را به میزان 5/ 11 میلیارد تومان در این نماد رقم زدند. «خساپا» نیز با دادوستد بیش از 59 میلیون سهمی خود بیشترین حجم معاملات این روز بورس تهران را به نام خود ثبت کرد.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد