علیرضا کنعانی- مدیرعامل گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم
گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم در سال گذشته عملکرد چشمگیری داشته است. این شرکت در سال 1398 توانست مجوز تبدیل شدن به گروه خدمات بازار سرمایه را دریافت کند و در تاریخ 20 مهر 1398 پیرو مصوبه مجمع عمومی فوقالعاده از شرکت سرمایهگذاری آتی نگر سپهر ایرانیان به شرکت گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم تغییر نام داد. عملکرد این شرکت در حوزه سرمایهگذاری در اوراق بهادار چشمگیر بوده است. گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم موفق شد در سال 1398 به بازدهی 240 درصدی در پرتفوی سرمایهگذاری خود دست یابد، درحالیکه بازدهی بازار سرمایه 187 درصد بوده است. در سال گذشته پرتفوی سرمایهگذاری گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم، شامل سهام، داراییهای مبتنی بر طلا، اوراق با درآمد ثابت و سایر سرمایهگذاریها به بازدهی 210 درصدی دست یافت. گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم، مالک صددرصدی کارگزاری آیندهنگر خوارزمی و سبدگردان الگوریتم است. در ساختار سازمانی پیشبینیشده، خدمات حوزه مالی و سرمایهگذاری از سوی شرکتهای زیرمجموعه به عنوان بازوی اجرایی گروه ارائه میشود و گروه در جایگاه ستادی، نقش هماهنگکننده و تسهیلکننده فرایندهای خدماتی را ایفا میکند. در برخی از خدمات مانند تأمین مالی که نیازمند همکاری طیفی از ارکان و نهادهای مالی است، گروه در صورت نیاز و به تناسب ساختارهای عملیاتی پیشبینیشده در جایگاه یکی از ارکان وارد میشود.
همچنین گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم با برنامهریزی برای رشد عملیات و فعالیتهای تخصصی گروه، در جهت ایجاد بسترهای لازم توسعه فعالیتهای تخصصی در حوزه کسبوکار مالی با رویکرد ارائه طیف متنوعی از خدمات مالي و سرمایهگذاری، اعم از مشاور سرمایهگذاری، سبدگردانی، پردازش اطلاعات مالی، مشاور عرضه، مشارکت در طرحهای کسبوکارهای نوپا، سرمایهگذاریهای خطرپذیر، ارائه راهکارهای تأمین مالی خرد و جمعی، مدیریت پرتفوی سرمایهگذاریها و سایر زمینههای مرتبط در چهارچوب قوانین و مقررات نهادهای نظارتی و ابزارهای مالی موجود گام برمیدارد.
شرکت در طول سالهای گذشته تلاش کرده است همواره در زمینه ارائه خدمات جدید و استفاده از فرصتهای بالقوه بازار پیشرو باشد. با توجه به رشد روزافزون کسبوکارهای نوآورانه در دنیا و در ایران، توجه به این حوزه در اولویتهای سرمایهگذاری گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم قرار گرفته است. در سال 1398 طرحهای الوپیک، دیالوگ، جیبیت، فراز، جی والت، مکتبخونه و اسنپ سوخت مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین فضای کاری مشترک کارمانا، برای حمایت از صاحبان ایدههای نو و کسبوکارهای نوپا با همکاری مشترک گروه الگوریتم و شرکت رایان ونچرز در سال 1397 راهاندازی شد و طی این مدت به بیش از 30 طرح و ایده مختلف فضا و امکانات کاری تخصیص داده شده است. بااینحال با توجه به شیوع گسترده بیماری کرونا در پایان سال و تحتالشعاع قرار گرفتن کسبوکارهای مختلف و بهویژه استارتآپها، سرمایهگذاری مستقیم در چنین طرحهایی منوط به ثبات بیشتر شرایط اقتصادی در سال آینده گردید. همچنین با توجه به تأسیس صندوق جسورانه کارما الگوریتم در آینده نزدیک حضور گروه در این حوزه بیشتر از طریق سبدگردان الگوریتم و صندوق جسورانه مذکور پیگیری خواهد شد.
شرکت سبدگردان الگوریتم
فعالیت رسمی این شرکت در سال 1397 در حوزه سبدگردانی و مدیریت صندوقها آغاز شد و در سال 1398 نیز مجوز مشاور سرمایهگذاری و مجوز تأمین جمعی را نیز از سازمان بورس و اوراق بهادار اخذ کرد. ارزش داراییهای تحت مدیریت شرکت در پایان سال 1398 با رشد چشمگیر 469 درصدی نسبت به سال قبل، به 4هزار و 635میلیارد و 144میلیون ریال رسیده است. سود خالص شرکت نیز نسبت به سال پیش از آن، بیش از 37برابر رشد داشته است.
در حوزه سبدگردانی اختصاصی بازدهی تجمعی (نرخ بازدهی زمان وزنی) شرکت در سال 1398 در سبدهای تحت مدیریت از 131 درصد تا 255 درصد متغیر بوده است. در سال گذشته ارزش سبدهای اختصاصی تحت مدیریت سبدگردان الگوریتم، با 395 درصد رشد، به رقم 2هزار و 388میلیارد و 183 میلیون ریال رسیده است.
در بخش صندوقهای سرمایهگذاری، شرکت سبدگردان الگوریتم در پایان سال 1398 مدیریت سه صندوق سرمایهگذاری مشترک مانا الگوریتم، دارا الگوریتم و کوشا الگوریتم را برعهده داشته است. جمع ارزش صندوقهای تحت مدیریت به رقم 2هزار و 246میلیارد و 961میلیون ریال رسیده که نسبت به سال قبل از آن 578 درصد رشد داشته است.
دارایی تحت مدیریت صندوق سرمایهگذاری مانا الگوریتم در پایان سال 1398 حدود 800میلیارد ریال بوده است که با توجه به رونق بازار سرمایه در سه ماهه ابتدایی سال 1399 و عملکرد خوب سبدگردان در جذب منابع مالی و مدیریت آنها، در شش ماهه سال جاری، حدود 5هزار میلیارد ریال رسیده که نشاندهنده رشد 525 درصدی دارایی صندوق طی شش ماه ابتدای سال 1399 است.
با هدف تکمیل زنجیره محصولات قابل ارائه به مشتریان، ایجاد قابلیت برای مشارکت در خدمات تعهد پذیرهنویسی و نیز متنوعسازی درآمدهای شرکت بهویژه منبع درآمدی با همبستگی پایین با بازار سهام، مراحل تأسیس و فعالیت صندوق درآمد ثابت در سال 1398 اجرایی شد. صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت قابل معامله دارا الگوریتم با نماد «دارا» فعالیت خود را از شهریور 1398 آغاز کرده است. آغاز به کار صندوق با دوران رونق بازار سرمایه و سرمایهگذاری در سهام مصادف شد. بااینحال، در انتهای سال 98، بیش از 3هزار میلیارد ریال منابع از طریق این صندوق جذب شد. سیاست شرکت ثبات در تقسیم سود و بهرهمندی از فرصتهای بازار سهام برای ایجاد بازدهی بالاتر در صندوق دارا بوده است. با توجه به سقف دارایی صندوق دارا الگوریتم، در سه ماهه ابتدایی سال جاری 3هزار میلیارد ریال بوده است. منابع این صندوق طی این سه ماه تغییر نکرده و در سقف صندوق بوده است. در سه ماهه دوم سال 99 نیز سقف 5هزارمیلیارد ریالی صندوق پر شد و تلاشها برای اخذ مجوز افزایش سقف به 20هزار میلیارد ریال آغاز و در نیمه سال 99 این مجوز از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار صادر شد.
صندوق سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی کوشا الگوریتم با نام صندوق سرمایهگذاری اختصاصی بازار گردان آیندهنگر توسعه سینا در سال 1394 با هدف بازارگردانی سهام شرکتهای داروسازی سینا و توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی تأسیس و از مهر 1397 مدیریت صندوق به شرکت سبدگردان الگوریتم منتقل شده است. با تبدیل نوع صندوق از NAV تجمعی به NAV چندگانه (عملیاتی، مالی و حسابداری)، امکان بازاریابی برای جذب نمادهای جدید فراهم شد. در سال 1398 بازارگردانی سهم ویتانا با نماد غویتا و صندوق با درآمد ثابت دارا الگوریتم با نماد دارا به موضوع فعالیت صندوق اضافه شد و سه نماد دیگر در شرف اضافه شدن به صندوق است. ارزش صندوق در انتهای سال 1398 به 149میلیارد ریال رسیده است.
شرکت سبدگردان الگوریتم با هدف تنوعبخشی به خدمات قابل ارائه به مشتریان، با اخذ مجوز فعالیت مشاور سرمایهگذاری این خدمت تخصصی را در سبد محصولات خود قرار داده است. آشنایی با قوانین و مقررات و سازوکارهای رایج در بازار در حوزه ارائه خدمات مالی، برخورداری از ارتباطات مؤثر با بخشهای مختلف سازمان بورس و اوراق بهادار و ارتباط و همکاری با سایر نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه کشور، از جمله نقاط قوت شرکت در ارائه خدمات تخصصی در این حوزه به شمار میرود. در حال حاضر این بخش علاوه بر ارائه خدمات مشاور سرمایهگذاری به مشتریان، بخش توسعه محصول شرکت را نیز به عهده دارد.
برخی دیگر از اقدامات و دستاوردهای مهم سبدگردان الگوریتم در سال 1398 عبارتاند از:
توسعه شبکه بازاریابی و طراحی استراتژی جذب مشتری برای سبدگردانی اختصاصی
آمادهسازی بستر صدور و ابطال به صورت اینترنتی (غیرحضوری) برای صندوق سرمایهگذاری خوارزمی
بهبود در ساختار عملیاتی و اجرایی صندوقهای سرمایهگذاری
بازاریابی اولیه در بازار پایه فرابورس به منظور بازارگردانی سهام جدید در صندوق کوشا الگوریتم
اقدام به تأسیس صندوق جسورانه
مطالعات تأسیس صندوقهای جدید
شرکت کارگزاری آیندهنگر خوارزمی
به واسطه جایگاه راهبردی و استراتژیک صنعت کارگزاری در بازار سرمایه کشور، کارگزاری آیندهنگر خوارزمی در سال 97 به تملک گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم درآمد. طی سال گذشته، شرکت کارگزاری اقدامات گستردهای را در جهت ایجاد تنوع در حوزههای درآمدی و مشتریان آغاز کرد که بسیاری از این اقدامات به بار نشست و همزمان با رشد حجم معاملات در بازار، سطح درآمدی کارگزاری را با افزایش قابل توجهی مواجه کرد.
اقدامات توسعهای انجامگرفته به لحاظ کیفی نیز دستاوردهای ارزشمندی برای کارگزاری داشته است که از مهمترین آنها میتوان به ارتقای رتبه معاملاتی شرکت در بورسهای مختلف اشاره کرد. در سال 1398 سهم بازار کارگزاری آیندهنگر خوارزمی از کل معاملات با 57 درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل به 1.55 درصد رسیده است. همچنین در سال 98 رتبه این کارگزاری در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران با رشدی 11 پلهای به 12 و به طور کلی در مجموع چهار بورس فعال در کشور با رشد 17 پلهای به جایگاه 16 در میان 108 کارگزاری فعال رسیده است.
در پایان سال 1398 تعداد مشتریان حقیقی کارگزاری با 66 درصد رشد نسبت به سال قبل به 33،827 نفر و تعداد مشتریان حقوقی نیز با 130 درصد رشد به 1،232 نفر رسیده است. در این سال سود خالص کارگزاری با 149 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل، به 234هزار و 201میلیون ریال رسید.
برخی دیگر از اقدامات و دستاوردهای مهم کارگزاری آیندهنگر خوارزمی در سال 1398 عبارتاند از:
توسعه واحد آموزش
راهاندازی سیستم احراز هویت و ثبتنام غیرحضوری
پیشرفت 90 درصدی پروژه باشگاه مشتریان تا پایان سال 98
اخذ تسهیلات بانکی با افزایش مشتریان (رشد 153 نسبت به سال گذشته)
تأسیس سه شعبه جدید در مرند، ارومیه و اصفهان با مدل همکاری جدید
تأسیس سه شعبه در تهران و یک شعبه در مشهد و یک شعبه در اراک (بهزودی)
پذیرش شرکت ویتانا در بازار دوم فرابورس و عرضه سهام آن در تیرماه 1398
ارسال 53 اختراع، طرح صنعتی و علامت تجاری به منظور انجام اقدامات لازم به فرابورس
ثبت 13 مورد در تابلوی دارایی فکری فرابورس
برخورداری از سهم 58.33 درصد از معاملات بازار دارایی فکری فرابورس
برنامه شرکتهای زیرمجموعه گروه به شرح زیر است:
گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم
افزایش سرمایه: به منظور تقویت جایگاه رقابتی در زمینههای خدماتی نیاز به افزایش سرمایه بیشازپیش در گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم ضروری به نظر میرسد. ورود به حوزه تعهد پذیرهنویسی سهام و اوراق، افزایش سرمایه شرکتهای سرمایهپذیر در راستای تقویت جایگاه رقابتی، افزایش داراییهای تحت مدیریت سبدگردان الگوریتم برای کسب بازدهی بالاتر از منابع موجود و تقویت نسبت کفایت سرمایه در شرکت اصلی و کارگزاری آیندهنگر خوارزمی همگی نیازمند تزریق منابع برای افزایش ارزش شرکت و خلق ارزش برای سهامداران خواهد بود.
توسعه واحد بازاریابی و برندسازی: با گسترش موضوع فعالیت و حوزههای خدماترسانی گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم و نیز اقبال روزافزون سرمایهگذاری در بازار سرمایه، معرفی و شناساندن بیشازپیش تواناییها و خدمات قابل ارائه گروه به جامعه هدف و عموم از اهداف مهم شرکت است. با توجه به شدت بالای رقابت میان شرکتهای ارائهدهنده خدمات در بازار سرمایه، گروه میبایست توجه ویژهای به بازاریابی و تبلیغات داشته باشد. بازاریابی و تبلیغات علاوه بر تقویت برند شرکت باعث آگاهی عموم مردم با نام و خدمات گروه میشود و این موضوع بر عملکرد و رشد کل مجموعه الگوریتم در سالهای آتی اثر مثبت میگذارد. همچنین تقویت برند گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم بر استقبال فعالان بازار سرمایه از سهام این شرکت پس از عرضه عمومی در بازار بورس تأثیر زیادی خواهد داشت. در واقع برندسازی یکی از مهمترین جنبههای موفقیت در کسبوکار بوده و اولین قدم برای جذب مشتری و نیز عامل پیروزی در میان سایر رقبا در بازار است.
افزایش حجم عملیات تأمین مالی: بهرغم سهم اندک بازار سرمایه ایران در تأمین مالی، این سهم طی سالهای اخیر رو به افزایش بوده است. از سال 1394 و با انتشار اوراق بدهی دولتی از سوی دولت، بازار اوراق بدهی در ایران بهسرعت رشد کرده است و انتظار میرود در سال جاری و با توجه به سیاستهای دولت در راستای افزایش سهم تأمین مالی دولتی از بازار سرمایه عمیقتر نیز بشود. در قانون بودجه سال 1399 به دولت اجازه داده شده است برای تأمین مالی طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي موضوع قانون بودجه تا مبلغ ۵۵۰هزار میلیارد ریال، اوراق مالی اسلامی (ریالی- ارزی) منتشر کند. بهعلاوه شرکتهای دولتی مجاز به انتشار اوراق مالی اسلامی تا سقف ۶۵هزار میلیارد ریال شده و شهرداریها نیز مجوز انتشار اوراق تا سقف ۸۰هزار میلیارد ریال را کسب کردهاند. برآورد میشود این ارقام برای سالهای آتی با رشد فزایندهای مواجه شود. بهعلاوه زیرساختهای بازار برای تأمین مالی شرکتی و پروژهای در سالهای اخیر توسعه چشمگیری پیدا کرده و با محدود شدن سهم نظام بانکی، سطح مراجعه شرکتها به بازار سرمایه بهسرعت در حال افزایش است. همچنین افزایش توجه مردم به بازار سرمایه و هجوم نقدینگی به بورس امکان تعمیق هر چه بیشتر این بازار و توسعه تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بدهی یا افزایش سرمایه را مهیا کرده است. این مسئله برای توسعه فعالیتهای تأمین مالی در بازار سرمایه ایران از جمله تعهد پذیرهنویسی، تعهد خرید اوراق بهادار در عرضههای ثانویه و بازارگردانی بستری مناسب فراهم کرده است. از اینرو یکی از اولویتهای اصلی گروه ورود به این حوزه خواهد بود.
تأسیس شرکت پردازش اطلاعات مالی: با توجه به روند رو به افزایش استفاده از هوش مصنوعی و مدیریت داده در صنعت سرمایهگذاری، دسترسی به داده و اطلاعات به صورت کارآمد، در بلندمدت تبدیل به الزامی برای پیشبرد عملیات جاری شرکت خواهد شد. از اینرو هیئت مدیره تصمیم دارد نسبت به تأسیس شرکت پردازش اطلاعات مالی به منظور تکمیل زنجیره خدمات خود اقدام کند.
عرضه سهام شرکت در بازار بورس: شرکت در حال حاضر در جایگاه مناسبی از منحنی رشد و بلوغ خود قرار دارد و شرایط برای عرضه در بورس بسیار مناسب است. وقت آن رسیده است که سهامداران شرکت ثمره حمایتها و پشتیبانی بیش از 10 ساله از این مجموعه را به طور ملموس بچشند و این مهم با عرضه سهام شرکت و کشف قیمت آن مهیا خواهد شد. بهعلاوه با عرضه در بورس نقدشوندگی این دارایی ارزشمند را برای سهامداران افزایش مییابد و تحقق برخی از اهداف بلندمدت از جمله جذب شرکای استراتژیک در شرکت تسهیل میشود. فرایند عرضه در بورس با ارائه درخواست به سازمان کلید خورده است و برآورد میشود طی چند ماه آینده فاز عملی نزدیک شود. طی این مدت شرکت فرصت خواهد داشت تا برنامههای اصلی و استراتژیک پیشبینیشده در ستاد و زیرمجموعهها را عملیاتی کند تا امکان کشف قیمت منصفانهتر متناسب با ظرفیتهای بالقوه برای گروه مهیاتر شود.
افزایش حضور در بازارهای کالایی: گسترش و توسعه داراییهای مالی مبتنی بر کالا در بورس کالا فرصت-های مناسبی برای سرمایهگذاری ایجاد کرده است. شرکت در سنوات گذشته در بازار آتی زعفران و گواهی سپرده زعفران حضور فعالی داشته و تجربه عملیاتی قابل اتکایی در این زمینه در شرکت انباشت شده است. بر همین اساس برنامهریزی برای حضور پررنگتر در این بازارها همچنان ادامه خواهد داشت.
استفاده از مشتقات سهام در راستای افزایش سودآوری و کاهش ریسک: با گسترش ابزارهای پوشش ریسک در بازار سرمایه و افزایش نسبی حجم معاملات در بازار مشتقات اوراق، حضور در این بازار به منظور کسب منافع بیشتر و همچنین پوشش ریسک سرمایهگذاری در سالهای آتی ضروری به نظر میرسد. از اینرو شرکت در نظر دارد با گسترش فعالیتهای خود در این حوزه، علاوه بر تثبیت دانش خود، از منافع آن در دوره بلوغ این بازارها برخوردار شود.
شرکت سبدگردان الگوریتم:
افزایش سرمایه به منظور تقویت جایگاه رقابتی
افزایش جذب منابع در صندوقها و سبدهای تحت مدیریت
تأسیس و راهاندازی صندوقهای سرمایهگذاری (جسورانه، نیکوکاری و سایر صندوقهای بالقوه):
* صندوق سرمایهگذاری جسورانه کارما الگوریتم به ارزش ۵۰۰میلیارد ریال
* صندوق سرمایهگذاری جسورانه رشد پاراکس یکم به ارزش 2،400میلیارد ریال
* صندوق سرمایهگذاری نیکوکاری به ارزش ۵۰۰میلیارد ریال با همکاری سازمان اقتصادی کوثر
* ایجاد صندوقهای جدید به صورت ابتکاری مانند صندوق بخشی
تقویت و توسعه بخش تحليل
توسعه بخش بازاریابی و مدیریت ارتباط با مشتری
ایجاد بخش معاملات الگوریتمی
توسعه و عملیاتیسازی بخش تأمین مالی جمعی
کارگزاری آیندهنگر خوارزمی:
افزایش سرمایه به منظور تقویت جایگاه رقابتی
اخذ تمامی مجوزهای فعالیت شامل معاملات مشتقه مبتنی بر کالا
توسعه نمایندگیهای شهرستان
بهبود فرایندهای ارتباط با مشتری و توسعه واحد مدیریت ارتباط با مشتریان شرکت
راهاندازی باشگاه مشتریان
توسعه واحد پذیرش و عرضه شرکتها
راهاندازی اپلیکشین اختصاصی
طراحی زیرساخت گیمیفیکیشن برای وفادارسازی مشتریان
حرکت در مسیر ثروتآفرینی پایدار برای نسلها
شرکت گروه خدمات بازار سرمایه الگوریتم و شرکتهای زیرمجموعه، همواره سعی کردهاند با بهرهگیری از سرمایههای انسانی متخصص و حرفهای بازدهی بالایی از داراییها کسب کنند و در این مسیر نیز موفق بودهاند. در حال حاضر مجموعه الگوریتم با ارائه اغلب خدمات بازار سرمایه بستر حضور فعالان بازار سرمایه در این بخش از اقتصاد کشور را مهیا کرده است. این مجموعه در کنار تلاش برای کسب بالاترین بازدهی از داراییها، همواره دغدغه ارزشآفرینی برای ذینفعان مختلف را داشته است؛ از اینرو در تلاش است تا با بهبود فرایندهای جاری خود و تکمیل سبد خدمات خود، تمامی خدمات قابل ارائه در بازار سرمایه را در اختیار فعالان بازار قرار دهد. این مهم علاوه بر افزایش رضایت مشتریان سبب کسب درآمد پایدار از خدمات ارائهشده خواهد شد.
منبع: فصلنامه وخارزم- پاییز 99