صف‌های خرید در گروه خودرویی یک بار دیگر همچون روزهای گذشته شاخص کل را در مسیر صعودی حرکت داد و در نهایت رشد حدود 71 واحدی را در کارنامه آن به ثبت رساند. در شرایطی که اغلب کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند، گروه خودرویی، بانک، بیمه، لیزینگ و حمل‌و‌نقل پس از رفع تحریم‌ها جزو گروه‌های پیشتاز بازار سهام باشند، رشد حدود 151 درصدی شاخص گروه خودرویی، انتقادات زیاد کارشناسان را به همراه داشت.کارشناسان معتقدند،خبر‌های مثبت پیرامون اجرای برجام به‌طور طبیعی بازار را با یک رشد همراه کرده است همان‌طور که در دو بازه زمانی فروردین و تیر‌ماه نیز شاهد آن بودیم. درآن دو بازه زمانی متاثر از توافق لوزان و اعلام برجام، گروه‌های نامبرده رشد‌های معقول و متناسب با یکدیگر را تجربه کردند.

پس از اجرایی شدن برجام اما از نیمه دی ماه تا کنون بازار شاهد رشد در سهام شرکت‌های مزبور بوده است اما با یک تفاوت چشمگیر! و آن اینکه گروه خودرویی در این میان با فاصله بسیار از دیگر گروه‌ها رشد‌های شدیدی را تجربه کرد و همان‌طور که اشاره شد، انتقادات زیادی را به همراه داشت. (بررسی بازدهی گروه خودرویی از ابتدای دی‌ماه رشد حدود 151 درصدی را نشان می‌دهد. این امر در شرایطی رخ می‌دهد که بازدهی گروه لیزینگ و بیمه به ترتیب حدود 52 و 28 درصد بوده است. بازدهی گروه حمل‌و‌نقل حدود 20 درصد و بازدهی گروه بانکی حدود 19 درصد و زیر متوسط بازدهی بازار در این بازه زمانی است). کارشناسان در این باره معتقدند که بازدهی‌های خیره‌کننده شرکت‌های زیر‌مجموعه گروه خودرویی در یک بازه کوتاه‌مدت (حدود 3 ماهه) با صرف خوش‌بینی به تغییر شرایط آتی صنعت مزبور توجیه نمی‌شود. این در حالی است که در سایر گروه‌ها مثل بانک و حمل‌و‌نقل شاهد رشد‌های قیمتی سهم‌ها متوازن با عملکرد این شرکت‌ها در صورت‌های مالی خود بوده‌ایم. ورود حجم بالای نقدینگی در بورس که به نظر می‌رسد سهام خودرویی را هدف اصلی خود قرار داده از جمله دلایل رشد این گروه است، همچنین قراردادهای واقعی با سرمایه‌گذاران خارجی نیز از دیگر جذابیت‌های گروه خودرویی است، با این حال، تحلیلگران رشد اخیر شاخص گروه خودرویی را به رفتار هیجانی سهامداران، برخی معاملات درون گروهی، برخی اخبار و شایعات و همچنین اعلام برنامه افزایش سرمایه برخی از شرکت‌های خودروساز نیز نسبت می‌دهند. بنابراین سرمایه‌گذاران باید نگاه بلندمدتی نسبت به این گروه داشته باشند (بیش از چند سال) تا خریدهای فعلی قابل توجیه باشد.

جهش پرشتاب گروه خودرویی

در این خصوص حسام حسینی، کارشناس بازار سهام گفت: رفع ریسک سیستماتیک از اقتصاد کشور بعد از مدت‌ها سرکوب در سیستم مالی و تجاری کشور موجب بازدهی بیشتر شرکت‌های بورسی شد و این امر پس از تحریم‌های‌طولانی غرب علیه ایران که باعث مشکلات زیادی در ساختار مالی شرکت‌ها شد، از منظر خوش‌بینی به وضعیت آتی موضوعی بسیار طبیعی است. وی افزود: موضوع غیر‌طبیعی در این میان رشد شرکت‌های زیر مجموعه گروه خودرویی است که در برخی موارد در بازه زمانی کوتاه‌مدت اخیر (حدود 3 ماه) رشد بیش از 300 درصدی را نشان می‌دهد (سهام شرکت سرمایه‌گذاری رنا).حسینی ادامه داد: شرکت‌های زیر‌مجموعه گروه خودرویی حدود چهار سال گذشته تحت تاثیر تحریم‌ها با فشار زیادی همراه بودند و عملکرد ضعیفی داشته‌اند و اکنون برای احیای خود حداقل به دو تا سه سال زمان نیاز دارند. از این رو رشد قیمت این شرکت‌ها در این بازه کوتاه‌مدت تنها با عامل رفتار هیجانی و تحرکات برخی سهامداران عمده آنها توجیه می‌شود.وی تشریح کرد: وضعیت صورت‌های مالی شرکت‌های خودروساز در کنار بدهی‌های بانکی عظیمی که دارند، عاملی است که نشان می‌دهد سود این شرکت‌ها سود بی‌کیفیت بدون پشتوانه بنیادی است.این کارشناس بازار سهام به عملکرد گروه‌های حمل‌و‌نقل، بانک و بیمه اشاره کرد و افزود: رشد گروه‌های نامبرده بر خلاف رشد گروه خودرویی در شرایط کنونی در راستای رشد در دو بازه زمانی فروردین و مهرماه رشدی طبیعی بوده است و به نظر می‌رسد سهامداران این شرکت‌ها به‌طور منطقی منتظر لمس تغییرات بنیادی پس از رفع تحریم‌ها هستند. حسینی به خبر افزایش سرمایه شرکت سایپا اشاره کرد و گفت: خبر افزایش سرمایه سایپا نیز از خبرهای پیرامون گروه خودرویی بوده که توانسته هیجان زیادی را وارد معاملات این سهم کند و این در حالی است که افزایش سرمایه مزبور کاغذی بوده و به هیچ وجه تحت تاثیر واقعیات بنیادی این شرکت نیست.

اشتباه بازار در ارزش‌گذاری سهام خودرویی

این کارشناس بازار سهام به بررسی سهام شرکت پارس خودرو پرداخت و گفت: ارزش بازار شرکت پارس خودرو در شرایط فعلی حدود 1300 میلیارد تومان است و این در حالی است که در ابتدای سال 90، ارزش بازار شرکت مزبور حدود 340 میلیارد تومان بوده است. بررسی صورت‌های مالی شرکت پارس خودرو نیز حاکی از زیان انباشته 920 میلیارد تومانی این شرکت است.در سال 90 اما پارس خودرو با سود انباشته مواجه بوده است. این ارقام نشان می‌دهد که ارزش بازار شرکت مزبور در چهار سال گذشته در حالی که شرکت وضعیت نامناسبی را تجربه کرده، 4 برابر شده است. از طرفی پارس خودرو در گزارش پیش‌بینی عملکرد خود در سال 95 به طرز خوش‌بینانه‌ای حدود 4 هزار میلیارد تومان فروش در نظر گرفته است و با این پیش‌بینی خوش‌بینانه در نهایت تنها 2 ریال سود پیش‌بینی کرده است.حسینی تشریح کرد: بررسی دیگر نمادهای گروه خودرویی همچون نماد «خپارس» نشان می‌دهد که بازار در ارزشگذاری سهام خودرویی‌ها دچار اشتباه شده است چرا که همه روش‌های ارزش‌گذاری سهام خودرویی چه از منظر پی بر ای، چه از منظر خالص ارزش دارایی و چه روش‌های دیگر، ارزش سهم‌های خودرویی را بسیار پایین‌تر از قیمت کنونی آن نشان می‌دهد و این موضوع یک بار دیگر نشان می‌دهد که رشد سهام خودرویی در دو، سه ماه اخیر بر پایه هیجانات، شایعات، اخبار و برخی شیطنت‌های سهامداران عمده این شرکت صورت گرفته است.

در بازار چه گذشت؟

شاخص کل بورس تهران روز گذشته با افزایش حدود 71 واحدی معادل 09/ 0 درصد مواجه شد و در ارتفاع 78 هزار و 93 واحدی ایستاد. معاملات مثبت در نمادهای زیر‌مجموعه گروه خودرویی به خصوص «خپارس» و «خودرو» شاخص را در مسیر صعودی قرار داد. در مقابل «پارسان» و «تاپیکو» بیشترین تاثیر منفی بر شاخص کل را داشتند. بیشترین حجم و ارزش معاملات در شرایطی به «خپارس» تعلق گرفت که این نماد با رشد حدود 40درصدی خود در صدر جدول بیشترین افزایش قیمت قرار گرفت. این نماد دیروز پس از اعلام گزارش پیش‌بینی سود سال منتهی به اسفند 95 خود بازگشایی شد.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد/ 17 اسفند 94